Jakob Ebes Mellema
Jakob Ebes is geboren op 15 augustus 1830 te Morige (Gemeente Wedde). Hij is overleden op 30 mei 1919 te Sellingen.
Jakob Ebes was getrouwd met Elizabeth Geukes.
De naam Ebes
Op zijn geboorte-, huwelijks- en overlijdensakte staat vermeld Jakob Mellema en ontbreekt de naam Ebes. De (toegevoegde) naam Ebes is waarschijnlijk afgeleid van de naam van zijn vader: Ebo Jans Mellema. Ebes betekent dan “zoon van Ebo”
Er is één officiële akte waar wel de naam Ebes in voorkomt, namelijk de overlijdensakte van zijn dochter Mettje.
De zeemanscarriëre van Jakob Ebes
Op 23 februari 1853 heeft hij aangemonsterd als matroos op de Vriendschap (een kofschip).
Op 22 februari 1855 heeft hij aangemonsterd als stuurman op de Arentina Roelfina (een kofschip).
Op 14 februari 1856 heeft hij aangemonsterd als stuurman op de Udo Frederik (een kofschip).
Op 9 september 1856 heeft hij aangemonsterd op de Udo Frederik (een kofschip). De rang is niet vermeld.
Op 12 juni 1860 heeft hij aangemonsterd op de Geessiena (een kofschip). De rang is niet vermeld.
Op 3 maart 1862 heeft hij aangemonsterd als stuurman op De Flecke Jovwer (een kofschip)
Op 5 maart 1864 heeft hij aangemonsterd als kapitein op De Flecke Jovwer (een kofschip)
De laatst bekende monsterrol waarop Jakob Ebes vermeld staat is van 16 juli 1885.
Vanaf dat moment heeft hij als kapitein gevaren op twee schepen, die beide de naam De Flecke Jovwer hadden.
De eerste De Flecke Jovwer
De eerste De Flecke Jovwer waar Jakob Ebes kapitein op was is een kofschip (169 ton), dat gebouwd is in 1844 op de scheepswerf Holtrop van der Zee in Joure.
Het scheepsnamenbord van Holtrop van der Zee
Op de website van Spanvis is meer informatie te vinden over deze scheepswerf. Voor meer informatie: klik hier
Een kofschip was bedoeld voor de kustvaart, was platboomd en had zwaarden.
De roepcode van De Flecke Jovwer was: NBCK
Het schip heeft verschillende eigenaren (reders) gehad:
1844 – 1866 R.S. Geetts (Joure)
1866 – 1873 S.R. Geerts (Joure)
1873 – 1879 H.J. Borgers (Joure)
1879 – 1880 H. Mensinga (Delfzijl)
In 1879 heeft H.J. Borgers dit schip verkocht aan H. Mensinga en is de naam van het schip gewijzigd in Aafke Catharina.
In 1880 is de Aafke Catharina verlaten binnengebracht te Swinemünde en afgekeurd. Van de opvarenden is sindsdien niets meer vernomen.
De relatie tussen de eigenaar H.J. Borgers en Jakob Ebes was blijkbaar bijzonder goed, want in 1879 heeft H.J. Borgers een ander schip gekocht met de naam Theophania en is Jakob Ebes kapitein op dit schip geworden, waarbij de naam van het schip is gewijzigd in De Flecke Jovwer.
De tweede De Flecke Jovwer
De tweede De Flecke Jovwer waar Ebes Jakob kapitein op was is een schoenerkof. Dit is een tweemaster schoenerkof (266 ton), die gebouwd is in 1865 op een scheepswerf in Hoogezand.
Een schoenerkof ligt ten opzichte van een kofschip dieper in het water, het achterschip is vrij sterk, met een hoge roef en het voorschip is licht gepiekt. Het schip heeft twee masten.
De oorspronkelijke naam van deze schoenerkof is Theophania.
In 1879 heeft H.J. Borger uit Joure dit schip gekocht en is Jakob Ebes kapitein geworden op dit schip. Op dat moment is de naam van het schip gewijzigd in De Flecke Jovwer.
De roepcode van dit schip was: NRPD
In 1889 is De Flecke Jovwer in Elseneur (Denemarken) verkocht voor Fl. 7.000 aan F.L. Drenth (Oude Pekela).
In 1891 is De Flecke Jovwer, met kapitein Hendrik H. Nieboer, met schade de haven van Egersund (Noorwegen) binnengelopen. Er was onder meer schade aan het roer en heeft het de kluiverboom verloren. De schade was zo groot dat het schip in Egersund is afgekeurd.
De naam De Flecke Jovwer
De eerste De Flecke Jovwer is gebouwd in Joure.
Joure is ontstaan boven op een zandrug op een kruising van waterwegen naast het voormalige dorp Westermeer. De plaats is van oudsher geen stad, maar tevens te groot om een dorp te worden genoemd. Naar Oud-Friese traditie wordt zo’n plaats een “vlecke” genoemd.
De Friese naam voor Joure is De Jouwer. Over de oorsprong van de naam De Jouwer zijn verschillende theorieën. Veelal wordt gedacht dat het van het Friese woord hjouwer komt dat haver betekent. Haver komt ook in het wapen van Joure voor.
Vroeger werd een “u” ook wel geschreven als een “v”.
Overlijden dochter Mettje
Op 15 augustus 1871 is op de Noordzee overleden de dochter van Jakob Ebes. Zij was 8 maanden oud.
De overlijdensakte is op 29 december 1871 opgenomen in de Burgerlijke stand te Winschoten.
De aangifte van overlijden is gedaan door Jakob Ebes Mellema (gezagvoerder van het Nederlandse kofschip Flecke Jovwer), IJsbrand Klatter (stuurman) en Sijbrand Groeneveld (kok). Zij verklaren dat op 15 augustus 1871 des namiddags om 2 uur aan boord van het kofschip, zeilende in de Noordzee op 56 graden 21 minuten N Br en 6 graden 18 minuten lengte Oost is overleden Mettje, dochter van Jakob Ebes Mellema en Elizabeth Geukes.
Voor de overlijdensakte: klik hier
Overlijden van zijn broer Jan
Jan Mellema, de broer van Jakob Ebes, heeft op 24 februari 1860 als lichtmatroos aangemonsterd op het kofschip Geessiena. Hij is op 14 mei 1860 bij Arendal (Noorwegen) overboord geslagen en overleden. Hij was 18 jaar.